در هفتههای اخیر، واژههایی مانند نوار غزه، حماس، فلسطین، اسرائیل، موشک، گنبد آهنین و جنگ بارها و بارها در اخبار شنیده شدهاند. اما بسیاری از ما هنوز درک دقیقی از موقعیت جغرافیایی، وسعت و جمعیت نوار غزه و حماس که با اسرائیل درگیر شدهاند، نداریم. در این مقاله، به بررسی دقیقتر این منطقه و درگیریهای آن میپردازیم.
گروههای فلسطینی: حماس و فتح
در فلسطین، گروههای مختلفی با عقاید و ایدئولوژیهای متفاوت وجود دارند. دو گروه مهم در این میان، حماس و فتح هستند. حماس، مخفف حرکت المقاومه الاسلامیه یا جنبش مقاومت اسلامی، یک سازمان سیاسی-نظامی فلسطینی است که هدف خود را آزادی تمامی خاک فلسطین قرار داده است. این گروه مخالف سازش با اسرائیل است و مسئول شلیک موشکهایی است که اخیراً به سمت اسرائیل پرتاب شدهاند.
از سوی دیگر، سازمان فتح که در سال 1959 تأسیس شد، قدیمیتر از حماس است. این سازمان با هدف جنگهای چریکی و آزادسازی فلسطین شروع به کار کرد، اما به تدریج به سمت دیپلماسی و کنار گذاشتن اسلحه حرکت کرد. فتح یکی از گروههای مؤثر در سازمان آزادیبخش فلسطین بود که در سال 1993 برای اولین بار به طور رسمی اسرائیل را به رسمیت شناخت و پیمان اُسلو را با آنها امضا کرد.
تحولات سیاسی و تقسیم قدرت
پس از امضای پیمان اسلو، تشکیلات خودگردان فلسطین به عنوان یک نهاد اداری به رسمیت شناخته شد و اداره بخشهایی از فلسطین را به عهده گرفت. این تشکیلات با به رسمیت شناختن اسرائیل، کاربرد خشونت را علیه اسرائیل محکوم کرد و اسرائیل نیز آن را به عنوان نماینده قانونی مردم فلسطین به رسمیت شناخت.
اما حماس این توافقات را قبول نداشت و معتقد بود که اسرائیل در فلسطین سرزمینی ندارد. با این حال، حماس در انتخابات مجلس سال 2006 شرکت کرد و بیشترین کرسیهای مجلس را کسب کرد. این امر منجر به انتخاب اسماعیل هَنیه از رهبران حماس به عنوان نخستوزیر رسمی فلسطین شد. اختلافات بین حماس و فتح در نهایت به جنگ داخلی در سال 2007 منجر شد که نتیجه آن کنترل کامل نوار غزه توسط حماس و کنترل کرانه باختری توسط فتح بود.
جغرافیای پیچیده فلسطین: نوار غزه و کرانه باختری
فلسطین و اسرائیل در موقعیت جغرافیایی مهمی بین سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا قرار دارند. امروزه، فلسطین به دو بخش اصلی تقسیم شده است: نوار غزه و کرانه باختری. نوار غزه، منطقهای باریک با طول 41 کیلومتر و عرض بین 6 تا 12 کیلومتر است که جمعیتی بیش از دو میلیون نفر را در خود جای داده است. این منطقه تحت کنترل حماس است و تنها با اسرائیل و مصر همسایه است.
کرانه باختری، که زیر نظر گروه فتح و حکومت خودگردان فلسطین اداره میشود، وضعیت پیچیدهتری دارد. در این منطقه، کنترل شهرها در دست فلسطینیهاست، اما راهها و روستاها تحت کنترل اسرائیل قرار دارند. این وضعیت باعث شده است که مناطق فلسطینی شبیه به جزایر جدا از هم باشند و مردم برای رفت و آمد نیاز به عبور از گیتها و ایستهای بازرسی متعددی داشته باشند.
چالشهای زندگی و راهحلهای احتمالی
زندگی در چنین شرایطی بسیار دشوار است، به ویژه زمانی که جنگ و درگیری نیز به آن اضافه میشود. درگیری بین فلسطین و اسرائیل بیش از هفتاد سال است که ادامه دارد و هنوز راهحل قطعی برای آن پیدا نشده است. دیدگاههای مختلفی درباره راهحل این مناقشه وجود دارد.
برخی معتقدند که راهحل، نابودی اسرائیل است، در حالی که عدهای دیگر بر این باورند که باید مقاومت فلسطین از بین برود. گروهی دیگر پیشنهاد تشکیل دو کشور فلسطین و اسرائیل با مرزها و قوانین مشخص را مطرح میکنند. و البته عدهای هم بر این باورند که هیچ راهحلی وجود ندارد و جنگ در این مناطق همیشگی خواهد بود. سؤال مهم این است که چگونه میتوان جلوی کشتار بیشتر را گرفت و به صلح پایدار در این منطقه دست یافت؟
آدرس کانال یوتیوب دروازه تاریخ